Ik wist niet meer wat ik over Paulien Cornelisse wilde vertellen

Een paar weken geleden moest ik voorlezen op twee scholen in Oss. Ik was geboekt door de plaatselijke bibliotheek, die haalden ieder jaar een keer of wat een schrijver naar Oss die ze dan voor de VWO-klassen van twee verschillende scholen neerzetten. Ik werd opgehaald bij het station door een aardige mevrouw, en in de auto roddelden we wat over de schrijvers die ze eerder had rondgereden.

Ik was nerveus, want ik had maar één keer eerder voor scholieren gestaan, en dat was dan nog voor scholieren die zich vrijwillig hadden opgegeven voor een literatuurkamp — nu ging het om gedwongen zitten en luisteren. En toen ik eenmaal de zaal binnenkwam waar het ging gebeuren, was het écht eng, want er bleken vier klassen bij elkaar gezet te zijn. Honderd paar ogen die zitten en stil moeten zijn, dat is een potentieel vat buskruit.

Ik haalde diep adem, pakte mijn aantekeningen erbij, en hakkelde me de eerste vijf minuten door. Er was gevraagd of ik iets over het vak wilde vertellen, dus ik had steekwoorden opgeschreven. Een kleine greep uit die steekwoorden:

– uitgever nodig – waarom?
– mijn moeder zou denken: tik veel woorden en hup naar de winkel
– heb je nog uitgevers nodig in de toekomst?
– Paulien Cornelisse
– vooralsnog: kwaliteitsstempel

Ik wist niet meer wat ik over Paulien Cornelisse wilde vertellen. Geen flauw idee.
Ik hakkelde me naar de steekwoorden aan het eind van de lijst:

– mijn thema: onvermogen
– over vroeger vertellen, Erik —> mijn moeder
– Voorlezen

Ik ging over vroeger vertellen, zoals mijn steekwoorden me instrueerden, en ik zei erbij: ik ga nu iets heel persoonlijks vertellen. En toen had ik ze.
Het was sowieso een goeie groep, hoor, ze waren in de eerste fase van mijn gehakkel heel beleefd aan het luisteren, maar toen ik het draaiboek losliet en ik, nou ja, ik zeg het gewoon, mezelf was, verdulleme, dat werkte.

Aan het einde van mijn verhaal (ik las nog voor uit Van dode mannen win je niet omdat dat zo lekker voorleest) kreeg ik nog een paar heel goeie vragen van zes of zeven leerlingen die die vragen van tevoren hadden verzameld, en dat werkte ook heel goed; via die vertegenwoordiging kreeg ik contact met alle leerlingen.

Toen we klaar waren, zei ik dat ik een heel toffe/gave/vette/lauwe uitgever heb en dat als iemand Schuld wilde hebben, ze dat moesten melden aan de docente van dienst, en dat ik dan gratis exemplaren zou regelen. Dat was heel dapper om te zeggen, maar ik ging ervan uit dat het om een stuk of zes boeken zou gaan.

Hup, door naar de volgende school. In de auto wist ik weer wat ik over Paulien Cornelisse wilde zeggen: dat zij als enige van Nederland geen uitgever meer nodig had. Maar wat zou dat die kinderen in godsnaam interesseren?

Bij die volgende school had ik weer zo’n grote groep, en ik liet mijn aantekeningen meteen helemaal achterwege — ik vertelde dat persoonlijke verhaal gewoon. En daarna weer: als je een boek wilt hebben, laat het weten. Wie weet, nog zes of zeven boeken, moet kunnen.

Deze week kreeg ik mail van die twee docenten uit Oss. De eerste mailde:

Het duurde even om bij alle klassen te inventariseren, maar we zijn eruit. In totaal willen 65 leerlingen van ons Schuld lezen.

En de tweede docent mailde:

De animo voor jouw aanbod is dermate groot, dat ik niet denk dat jouw uitgeverij daaraan kan/wil voldoen: 67 leerlingen willen graag een exemplaar van Schuld, 40 leerlingen een exemplaar van Van dode mannen win je niet.

132 lezers voor Schuld.
Linde, een van de heldinnen van mijn uitgever mailde terug: komt goed, 132 boeken naar Oss.

Zo tof/gaaf/vet/lauw is mijn uitgever dus ¹.

En zo tof is het dus om voor te lezen op een middelbare school. Of zo vet/lauw/gaaf/etc kan het zijn, als je maar gewoon doet wat je het beste kunt: vertellen waarom je bent gaan schrijven. Zonder uit te willen leggen waarom Paulien Cornelisse geen uitgever meer nodig heeft.

1. En die 40 leerlingen die een Van dode mannen win je niet wilden hadden ook geluk, want mijn vorige uitgever was net van plan de voorraad aan lompenboer mee te geven (geen paniek, mijn eerste drie romans zijn veiliggesteld!), en daar waren ze ook zo lief een doosje naar Oss te willen sturen.